Call voor maatschappelijke en commerciële projecten 2022

Het CLARIAH-bestuur stelt middelen ter beschikking voor het stimuleren van activiteiten die de maatschappelijke en/of commerciële impact van CLARIAH vergroten. Iedere onderzoeker binnen Nederland kan daarvoor een aanvraag doen.

Schilderij_Die_Armensuppe_van_Albert_Anker
"Die Armensuppe", Albert Anker (1893)

CLARIAH wil haar potentieel als een centrum voor innovatie maximaal benutten. Niet alleen voor academische instituten, maar ook voor commerciële bedrijven en maatschappelijke partners biedt de CLARIAH-infrastructuur veel mogelijkheden.

Brede relevantie

Het is van groot belang dat de CLARIAH-infrastructuur niet alleen door wetenschappelijk onderzoekers wordt gebruikt, maar ook een maatschappelijke en/of commerciële impact kan hebben. Dit draagt bij aan de lange-termijn duurzaamheid van de CLARIAH-infrastructuur. Het is bovendien één van de door ESFRI geformuleerde Key Performance Indicators voor ESFRI Landmark infrastructuren zoals CLARIN en DARIAH, en in Nederland dus CLARIAH.

Onderzoeksaanvragen

Nederlandse onderzoekers kunnen een aanvraag doen voor de financiering van een klein onderzoeksproject dat maatschappelijke en/of commerciële impact helpt te realiseren. Voorwaarden voor dergelijke projecten of activiteiten zijn:

  • Het gaat om kleine exploratieve projecten die eventueel vooronderzoek doen om tot een groter extern gefinancierd project te komen.
  • Ze adresseren maatschappelijke en/of commerciële thema’s of problemen en bevorderen de impact van CLARIAH in deze gebieden.
  • Ze sluiten aan bij thema’s en onderzoeksvragen uit de geesteswetenschap, in het bijzonder bij kernthema’s en aandachtsgebieden van de CLARIAH-werkpakketten.
  • De thematiek sluit aan bij thema’s uit de TopSectoren, de Nationale Wetenschapsagenda, de Open Science beweging (zie bijv. EOSC-Hub), of het Sectorplan Social Sciences & Humanities van het Ministerie van OCW.
  • Er is cofinanciering van een maatschappelijke partner, voor minimaal de helft van het budget, als in-kind of als in-cash.
  • De maximale bijdrage per aanvraag vanuit CLARIAH is € 10K.
  • Een onderzoeker of onderzoeksgroep binnen CLARIAH levert een actieve bijdrage aan het project. Vanuit CLARIAH kan geholpen worden bij het leggen van zo'n verbinding.

Het totale budget beschikbaar voor deze projecten is € 70K.

Voorstel indienen

  • Voorstellen kunnen (in het Nederlands of het Engels) in PDF-formaat per e-mail worden ingediend. Vul hiervoor minimaal de onderdelen in uit het aanvraagformulier.
  • Stuur voorstellen naar clariah@huygens.knaw.nl. Via dit e-mailadres kan ook contact gelegd worden met het CLARIAH-bestuur, om de mogelijkheden voor aansluiting bij een van de lopende projecten te bespreken.
  • De deadline voor indiening is 1 maart 2022.

Voorbeelden van eerdere projecten

Say no more! Natural Language Processing for diagnosis and screening in psychiatry

  • Looptijd: november 2020 - november 2021
  • PI: drs. Janna de Boer, MD, UMC Utrecht
  • Financiers: Sunovion, CLARIAH

Er wordt veel onderzoek gedaan naar de waarde van gesproken taalanalyse in de psychiatrie, aangezien spraak een belangrijke bron van informatie is over hoe het met iemand gaat. Daarnaast worden veel psychiatrische aandoeningen gekenmerkt door (milde) taal- en/of spraakstoornissen. Tot nu toe zijn dergelijke analyses erg arbeidsintensief, omdat alle gesprekken handmatig moeten worden getranscribeerd.

Met dit project willen we CLARIAH’s automatische spraak herkenner (ASH) gebruiken om te analyseren of spraak van patiënten met een psychiatrische aandoening ook nauwkeurig automatisch kan worden herkend. Op dit moment is nog niet duidelijk of de spraak van mensen met een taal- en/of spraakstoornis nauwkeurig genoeg kan worden herkend om te gebruiken voor klinische doeleinden zoals diagnostiek of prognose.

ASR4PESP: Automatic Speech Recognition for Primary Education Speaking Proficiency

  • Looptijd: november 2020 - november 2021
  • PI: dr. Catia Cucchiarini, Radboud Universiteit Nijmegen
  • Financiers: CITO, CLARIAH

Het beoordelen van spreekvaardigheid in het basisonderwijs is niet eenvoudig omdat leerkrachten op vele aspecten (inhoud en grammatica) moeten letten in één gesprek. Als mogelijke oplossing heeft CitoLab Beeldverhaal ontwikkeld, een app die leerlingen uitnodigt een verhaal te vertellen op basis van vier plaatjes. Met Automatische Spraakherkenning (ASH) wordt het gesproken verhaal omgezet naar tekst, zodat de leerkracht dat later kan bekijken op meerdere aspecten om spreekvaardigheid beter te kunnen beoordelen.

Omdat ASH van Nederlandse kinderspraak nog problematisch is, wordt in dit project de kwaliteit van ASH van Nederlandse kinderspraak verbeterd om die geschikt te maken voor educatieve applicaties als Beeldverhaal. ​

SASTA (Semi-Automatische Analyse van Spontane Taal)

  • Looptijd: september 2019- september 2020
  • PI: prof. dr. Jan Odijk, Universiteit van Utrecht
  • Financiers: Vereniging voor Klinische Linguïstiek, Stichting Taaltechnologie, CLARIAH

Klinisch linguïsten willen graag de analyse van spontane taalsessies met patiënten gebruiken voor het diagnosticeren van taalachterstanden of afwijkingen (bijv. afasie). De analyse van het materiaal uit dergelijke sessies gebeurt tot nu toe volledig met de hand. Dat is zeer arbeidsintensief en wordt daarom vaak niet gedaan of slechts gedeeltelijk.

De Universiteit van Utrecht onderzoekt samen met de Vereniging voor Klinische Linguïstiek (VKL) of dit proces gedeeltelijk geautomatiseerd kan worden om dit proces efficiënter te laten verlopen. Daartoe wordt een onderzoeksprototype van een nieuwe applicatie ontwikkeld (SASTA) die geschikt is voor de semi-automatische assessment van taalontwikkeling volgens verschillende assessmentmethodes.

Deze nieuwe applicatie:

  1. hergebruikt modules van GRETEL4 (nl. de Alpino automatische ontleder en GrETELs querysysteem) ;
  2. voegt nieuwe modules voor aspecten niet of niet volledig afgedekt door Alpino (bijv. voor samenstellingen, bepaalde spreektaalvormen en allerlei vormen van afwijkend taalgebruik).

SASTA gebruikt daarbij specificaties geformuleerd als een set query’s die taalassessmentmethodes zoals STAP, TARSP, en ASTA implementeren.