CLARIAH & NDE Annual Conference 2022
Op donderdag 24 november 2022 organiseren CLARIAH en NDE gezamenlijk in Utrecht de jaarlijkse conferentie. Het thema is deze keer 'Erfgoed ontmoet Digitale Humanities'.
Muntgebouw Utrecht
24 november 2022, 09:30 - 17:30
Plenair programma
Inloop, 9.00 - 9.30 uur
Dagvoorzitter van de conferentie
Nederlandstalig
De conferentie wordt geleid door dagvoorzitter Kirsten Paulus. Kirsten is presentatrice, presentatiecoach en dagvoorzitter en ondersteunt regelmatig NDE evenementen. Kirsten is te zien op L1 TV, waar ze 'Limburg Centraal' presenteert, het dagelijkse actualiteitenprogramma.
Erfgoedpresentatie: De Munt, 9.30 - 9.45 uur
Nederlandstalig
De conferentie begint met een inleiding over de locatie van de conferentie, het Muntgebouw Utrecht. Deze locatie is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde, verbonden met de geschiedenis van de Nederlandse muntslag. Dagvoorzitter Kirsten Paulus zal spreken met Marcel van der Beek, oud conservator bij Het Nederlands Muntmuseum en het Geldmuseum en vanaf zijn pensioen werkzaam bij Heritage Auctions Europe.
Plenaire opening en stand van zaken, 9.45 - 10.15 uur
Nederlandstalig
Het programma begint met een overzicht van de huidige stand van zaken van Digital Humanities in interactie en samenwerking met het Nederlandse erfgoedveld.
Kirsten Paulus zal Afelonne Doek en Dirk van Miert interviewen. Afelonne Doek is directeur van het Nationaal Archief, rijksarchivaris en voorzitter van het NDE-bestuur. Dirk van Miert is hoofdonderzoeker van CLARIAH, directeur van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en Cultuur en universitair hoofddocent Vroegmoderne Cultuurgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht.
Samen zullen zij vragen beantwoorden als: hoe ontmoeten academische onderzoekers en erfgoedprofessionals elkaar en wisselen zij hun kennis en expertise uit? Wat zijn voorbeelden van vruchtbare samenwerkingen en waarom? Waar zijn nog veel bruggen te slaan?
Keynote speech, 10.15 - 11.00 uur
Engelstalig
De keynote wordt gegeven door Kathryn Eccles, Senior Research Fellow aan het Oxford Internet Institute en Pembroke College. Zij zal spreken over haar werk op het snijvlak van onderzoek en digitaal erfgoed.
Hashtag Heritage: Hoe kunnen sociale media bijdragen aan placemaking en de collaboratieve constructie van erfgoed?
In deze lezing wordt de vraag gesteld hoe het verzamelen en analyseren van sociale media over culturele en erfgoedsites ons kan helpen te begrijpen hoe mensen zich met deze ruimtes bezighouden, en kan wijzen op een collaboratieve constructie van erfgoed. Er wordt een case study over kennisuitwisseling behandeld, waarbij de onderzoekers samenwerken met een erfgoedorganisatie om samen vragen te stellen over hoe en waarom bezoekers bepaalde sites gebruiken en wat er nog meer uit deze digitale sporen kan worden afgeleid. Ook wordt onderzocht hoe effectief machine learning tools, met name objectherkenningstools, kunnen zijn bij het doorzoeken van grote beelddatasets, en hoe kritische datastudies kunnen helpen bij het navigeren tussen aan- en afwezigheid in deze datagestuurde tools.
Koffiepauze, 11:00 - 11:30
Locatie: Foyer
Parallelle sessies
Research with Heritage Data
Tijdens de parallelle sessies presenteren onderzoekers de resultaten van hun onderzoek waarbij ze gebruik hebben gemaakt van digitale erfgoeddatasets en tooling die is ontwikkeld in het kader van CLARIAH. Na de presentatie van hun onderzoeksresultaten zullen ze elk reflecteren op de mogelijkheden en uitdagingen van de gebruikte datasets en tools. De presentatoren zullen zich richten op onderzoek van:
- Mediastudies
- Taalkunde
- Mondelinge geschiedenis
- Sociaal-economische geschiedenis
Ronde 1, 11.30 - 12.30 uur
Locatie: Penningzaal | Nederlandstalig
- Social and Economic History: examining the Spanish Flu using Linked Data and CLARIAH, door Auke Rijpma & Ruben Schalk (Universiteit Utrecht).
- The CourantenCorpus, door Nicoline van der Sijs (Instituut voor de Nederlandse Taal).
- Data, tools, and humans. Three challenges for data driven research with the Clariah Media Suite, door Willemien Sanders, Mari Wigham & Rana Klein (Beeld & Geluid).
Lunchpauze, 12:30 - 13:30
Locatie: Foyer
Ronde 2, 13.30 - 14.30 uur
Locatie: Penningzaal | Nederlandstalig
- Grassroots heritage as research data, door Norah Karrouche (Vrije Universiteit).
- Media War: Press, Radio and Propaganda in Nazi Occupied Netherlands, 1940-1945 door Vincent Kuitenbrouwer (Universiteit van Amsterdam).
- Towards dialect-specific automatic speech recognizers, door Henk van den Heuvel (Radboud Universiteit).
Digital Support for Heritage & Research
Deze sessie gaat over de digitale infrastructuur die wordt ontwikkeld door CLARIAH en het NDE. Met praktische use cases in erfgoedonderzoek als uitgangspunt, zullen de presentatoren u bijpraten over de huidige staat van de infrastructuur en de roadmap ervan. Onderwerpen zijn onder meer:
- Digitale ondersteuning
- FAIR-gegevens en annotatie
- Linked Data & Data Stories
- Veilige en grootschalige analyse van erfgoedgegevens
Ronde 1, 11.30 - 12.30 uur
Locatie: Zilversmederij (plenaire zaal) | Nederlandstalig
- Algemene inleiding over de digitale tools en data die vanuit CLARIAH voor onderzoek worden ontwikkeld, door Roeland Ordelman (Beeld & Geluid en CTO bij CLARIAH), en Thomas Vermaut (CTO bij KNAW HuC Digital Infrastructure & WP2 leider CLARIAH).
- Authority, Autonomy & Annotation - Annotations as FAIR data and the implications for information literacy door Marijn Koolen (onderzoeker bij het Huygens Instituut) en Hennie Brugman (Lead Developer bij KNAW HuC).
Lunchpauze, 12:30 - 13:30
Locatie: Foyer
Ronde 2, 13.30 - 14.30 uur
Locatie: Zilversmederij (plenaire zaal) | Nederlandstalig
- Algemene inleiding over de digitale tools en data die vanuit CLARIAH voor onderzoek worden ontwikkeld, door Roeland Ordelman (Beeld & Geluid en CTO bij CLARIAH), en Thomas Vermaut (CTO bij KNAW HuC Digital Infrastructure & WP2 leider CLARIAH).
- Disclosing Domestic Servants Registers as Linked Open Data door Richard Zijdeman (Chief Innovation Officer en Senior Onderzoeker, IISG & WP4 leider, CLARIAH).
- Welcome Records in Contexts! A new approach to archival accessibility door Merel Geerlings (Projectleider Linked Data bij Stadsarchief Amsterdam).
- Termennetwerk, door Enno Meijers (Adviseur afdeling Onderzoek bij KB & Programmamanager NDE-Bruikbaar).
- Epistolary Networks, door Ingeborg van Vugt (Postdoc SKILLNET Project aan de Universiteit Utrecht en Data Engineer bij KNAW HuC).
- DataStories, door Thomas Vermaut (CTO bij KNAW HuC Digital Infrastructure & WP2 leider CLARIAH).
AI and Heritage
In de digitale wereld van onderzoek en erfgoed kan het onderwerp AI niet ontbreken. We laten zien hoe AI wordt gebruikt in onderzoek en erfgoed aan de hand van sprekende voorbeelden uit de praktijk. Deze sessie bestaat uit meerdere presentaties rond belangrijke thema's rond AI:
- AI en eigen productieproces om collecties slimmer & anders te ontsluiten
- AI ten behoeve van diversiteit en inclusie
- Toegepaste AI ten behoeve van publiekservaring
- AI, erfgoed & uitdagingen
Ronde 3, 15.00 - 16.00 uur
Locatie: Zilversmederij (plenaire zaal) | Nederlandstalig
- Inleiding, door Victor de Boer (VU, Cultural AI Lab)
- LegaSea: exploring natural history heritage of the beach using AI and Citizen Science door Isaak Eijkelboom (PhD Kanditaat Marine Biodiversiteit bij Naturalis).
- Bias in metadata, Cindy Zalm (Hoofd Realisatie bij Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen).
- Utrecht Time Machine: what one night of working with data yields with help from AI door Rick Companje (Het Utrechts Archief, Globe4D, Doodle3D, Creative Coding) en Shannon van Muijden (Datamanager Collection bij Zuiderzeemuseum).
Een aantal abstracts van de bovenstaande presentaties zijn al beschikbaar gemaakt. Klik op de onderstaande knop om deze te bekijken.
Poster- en demosessie
Ronde 3, 15.00 - 16.00 uur
Locatie: Depot | Nederlands en Engels (meertalig mogelijk)
Een uitgebreide poster- en demosessie biedt een venster op de rijke verscheidenheid aan activiteiten op het snijvlak van onderzoek en erfgoed, ter inspiratie en discussie. De posters zullen de hele dag in het Depot te aanschouwen zijn, maar worden tijdens deze sessie toegelicht door middel van een presentatie en/of demo.
Verwacht posters, demo's en presentaties van CLARIAH fellows en van onderzoekers rondom de onderwerpen AI & Heritage, Digital Support en Research with Heritage Data. Daarnaast is er voldoende ruimte voor een gesprek en voor het stellen van vragen.
Onder de posterpresentatoren vallen de volgende namen: Michel de Gruijter (KB), Mirjam Cuper & Savvina Daniil (KB, CWI), Rick Companje (Het Utrechts Archief, Globe4D, Doodle3D, Creative Coding), Wouter Beek (Triply, VU), Ivo Zandhuis (freelance voor o.a. IISG & HackaLOD), Marian Hellema (ICT-erfgoedspecialist), Mari Wigham & Rana Klein (Beeld & Geluid), Dirk Roorda & Sohini Mallick (KNAW HuC, Maastricht University), Henk van den Heuvel & Arjan van Hessen (Radboud Universiteit, Universiteit Twente), Annette Langedijk (SURF), Pieter van Everdingen (Platform Linked Data).
Verder vallen de volgende CLARIAH fellows ook onder de presentatoren: Thunnis van Oort (Radboud Universiteit), Jelke Bloem (Universiteit van Amsterdam), Beyza Sümer (Universiteit van Amsterdam), Berber Hagedoorn, Susan Aasman & Sabrina Sauer (Rijksuniversiteit Groningen), en Berrie Jens van der Molen (Universiteit Utrecht).
Get Together & Connect
Borrel, 16.30 - 17.30 uur
Gedurende de hele dag en tijdens de afsluitende receptie kunnen professionals uit de erfgoed- en digitale geesteswetenschappen elkaar ontmoeten, ideeën uitwisselen en nieuwe samenwerkingsverbanden aangaan. Eten en drinken wordt geserveerd in de Foyer en de posters blijven tentoongesteld in het Depot.